Burj Dubai (Dubai Burcu)

“Dubai Tower” olarak da bilinen Burj Dubai. Yapımına 21 Eylül 2004’te başlanan kulenin inşası, 4 Ocak 2010 tarihinde tamamlandı ve bütün mimarlık camiasının dikkatini üzerine toplayan gökdelenlerden bir tanesi. Birleşik Arap Emirlikleri’nin mimarlar için oyun alanı olmuş şehri Dubai’de yer alan kule,  dünyadaki en yüksek kule unvanını elinde bulunduruyor.

 Burj Dubai’nin tasarımı, Frank Lloyd Wright’ın Chicago için tasarladığı Illinois gökdelenine benziyor. İslam mimarîsinden şablonları da içeren yapı, merkezdeki çekirdek etrafında kümelenen üç farklı birimden oluşuyor. Tepeye yaklaştıkça ana gövde ufalıyor ve en tepede sivrilerek sona eriyor. Y şeklindeki zemin kat planı, Basra Körfezi’nden güzel manzaralar görecek şekilde ayarlanmış. Aşağıdan yukarı bakıldığında, binanın biçimi İslam mimarîsinin klasik kubbe tasarımını da andırıyor. Tasarlama aşamasında, mühendisler binanın açısını 120 derece kaydırarak, yapıyı sert esen rüzgârların etkisinden kurtarmayı amaçlamış.

Burj Dubai’nin dış cephe kaplaması, 142 bin metrekarelik parlak cam, alüminyum ve desenli paslanmaz çelikten oluşuyor. Kaplama sistemi, Dubai’nin aşırı sıcak iklimine dayanabilecek şekilde tasarlanmış. Burj Dubai, aynı zamanda dünyanın en hızlı asansörünü de içinde barındıracak. Asansörün hızı, saniyede 18 metre olarak belirlenmiş. Bu rekor, daha önce saniyede 16,83 metre ile Taipei 101’in elinde bulunuyordu. Yapıda, her biri bir kerede 42 kişiyi taşıyabilecek 56 adet asansör yer alacak.

Resimde günümüz gökdelen inşaatlarında uygulanan prensibe göre temelden en yüksek noktaya kadar yükselen silindirik dev kolonların kalıpları görünüyor. İnşaatta kullanılacak toplam beton miktarı 230.000 m3 ki bu 100.000 filin ağırlığına yada1.900 kilometrelik bir beton yolda kullanılan betona eşit.

 Binanın temelinde, ağırlığı 110 bin tonu geçen 45 bin metreküplük çimento ve çelik kullanılmış. Burj Dubai’nin yapımı için toplam 330 bin metreküp çimento ve 39 bin tonluk çelik kullanılmış. Bir istatistiğe göre, kulede kullanılan çeliğin uzunluğu, dünyanın çevresinde ¼ tur atmaya yetiyor.

En bomba haber ise şu; bundan önce, en yükseğe çimento pompalama rekoru, 532 metreyle İtalya’daki Riva del Garda Nükleer Santrali’nde bulunuyordu. Burj Dubai, 19 Ağustos 2007’de 536,1 metreye çimento pompalayarak, bu rekoru kırdı. 8 Kasım 2007’deyse çimento 601 metre yüksekliğe pompalanmıştı bile.
Kulenin muazzam ağırlığını taşıması için, özel bir beton karışımı kullanılmış. Betonun her bir parçası, belli bir ağırlığa dayanıklılığı ölçülerek yerleştiriliyor. Basra Körfezi’nde sıcaklığın 50 dereceye kadar yükselebildiği düşünüldüğünde, betonun sağlamlığı daha da önem kazanıyor. Bu sorunu aşmak amacıyla, beton gündüz değil, gece dökülüyor. Karışıma bir miktar buz eklenerek, gecenin daha soğuk ve kuru olma özelliğinden faydalanılıyor. Daha soğuk dökülen beton, iyice sıkıştığından, çatlaması ya da kırılması zorlaşıyor. Zaten böyle bir yapıda beklenen bir durum.

Son olarak eklemek isterim ki; 600 metreden sonra çelik konstrüksiyona dönüldüğünü okumuştum, bunun sebebini de beton ağırlığından kaynaklandığı ortada.

Fazla paranın insana ne yaptıracağı sorusuna en büyük yanıt olabilecek projelerden birisi. Günümüz şartlarına baktığımızda, buraya harcanan onca para çok daha faydalı yerlerde ve projelerde sarf edilebilirdi. Biliyoruz ki, Türkiye de ve dünyada birçok kritik önemdeki proje ve yapılar kaynak sıkıntısı yüzünden tamamlanamamıştır. 

Kaynak: 

Wikipedia, 

Skyscraper Burj Dubai, 

Burj Dubai bilgi ve fotoğraflar(Cihan özdemir)